Konflikt serologiczny objawia się u płodu poprzez: anemię, obrzęk, żółtaczkę, w niektórych przypadkach nawet uszkodzenia narządów wewnętrznych. W przypadku podejrzenia konfliktu serologicznego istotne jest skonsultowanie się z lekarzem, który będzie w stanie przeprowadzić odpowiednie badania ciążowe i zalecić odpowiednie Konflikt serologiczny to zjawisko polegające na wytwarzaniu przeciwciał odpornościowych atakujących krwinki czerwone płodu. To następstwo niezgodności serologicznej, która dotyczy matki i płodu. Zobacz, kiedy występuje konflikt serologiczny, na czym polega i jakie niesie ryzyko dla ciąży. Konflikt serologiczny to zaburzenie prowadzące do choroby hemolitycznej płodu lub noworodka. Do nieprawidłowości dochodzi, gdy przeciwciała odpornościowe matki atakują antygeny znajdujące się na krwinkach czerwonych nienarodzonego dziecka, odbierając je jako zagrożenie. Choroba hemolityczna dziecka może przebiegać z różnym nasileniem. Aktualnie dostępne są jednak metody zarówno profilaktyczne, jak i lecznicze, a ich przestrzeganie może zniwelować konsekwencje groźne dla dziecka. Niezgodność serologiczna – jakich grup krwi dotyczy? Konflikt serologiczny bywa mylnie uznawany za niezgodność pomiędzy krwią matki i ojca. W istocie, to zjawisko może pojawić się najczęściej, gdy matka ma grupę krwi z czynnikiem Rh ujemnym (-), a ojciec dziecka Rh dodatni (+). Jednak mowa wówczas o niezgodności serologicznej, która predysponuje do wystąpienia konfliktu, a nie o samej chorobie. Niezgodność serologiczna pojawia się, ponieważ grupa krwi z czynnikiem dodatnim jest znacznie częściej spotykana i cechuje się obecnością antygenu D na powierzchni krwinek czerwonych. Z kolei Rh ujemny bez wspomnianego antygenu dotyczy zaledwie 15% kobiet. Jeśli dziecko dziedziczy grupę krwi po ojcu, co dzieje się w ok. 60% przypadków, wówczas organizm matki może odpierać krew dziecka jako ciało obce i usiłować ją zwalczyć. Warto jednak zaznaczyć, że dziecko rodziców niezgodnych serologicznie nie zawsze będzie miało objawy choroby. Konflikt serologiczny pojawia się, gdy dojdzie już do wytworzenia przeciwciał przeciwko antygenom płodu odziedziczonym po ojcu. Aby do tego doszło, krew płodu musi połączyć się z krwią matki. Przeciwciała nie są wytwarzane, jeśli krew płodu nie przenika przez barierę łożyskową. Kiedy występuje konflikt serologiczny? Aby doszło do wytwarzania przeciwciał musi dojść do kontaktu krwi płodu z krwioobiegiem matki. W trakcie ciąży organizm dziecka jest oddzielony od krwi matki, choć mogą pojawić się mikroprzecieki. Zwykle nie są jednak groźne, ponieważ znikoma ilość krwi jest niewystarczająca do uruchomienia układu odpornościowego. Inaczej natomiast jest w trakcie porodu, odklejenia się łożyska, poronienia lub zabiegów przeprowadzanych w trakcie ciąży. Krew płodu, przedostająca się do krwioobiegu matki w ilości powyżej 0,2 ml, zwykle inicjuje wytwarzanie przeciwciał obronnych. Układ odpornościowy rozpoczyna wówczas niszczenie krwinek czerwonych dziecka, co określa się właśnie jako konflikt serologiczny. Konflikt serologiczny a druga ciąża – zagrożenie Jeśli przeciwciała zostaną po raz pierwszy wytworzone podczas porodu pierwszego dziecka, najczęściej nie dochodzi do powikłań u noworodka. Czas porodu jest zbyt krótki, by mogło dojść do zaburzeń. Konflikt serologiczny jest natomiast o wiele bardziej prawdopodobny w przypadku kolejnej ciąży. Raz wytworzone przeciwciała nie znikają, a krążą w organizmie matki przez wiele lat. Kobieta, która ponownie zaszła w ciąże lub poroniła, posiada już przeciwciała, które mogą przedostać się przez łożysko i atakować kolejne dziecko. Konflikt serologiczny – objawy choroby hemolitycznej u dziecka Niezgodność serologiczna w minimalnym stopniu może utrudniać zajście w ciążę lub zwiększać ryzyko poronienia. Zwykle choroba hemolityczna wpływa na stan zdrowia, a nie na sam przebieg ciąży. Niemniej jednak brak opieki lekarskiej może doprowadzić do poważnych konsekwencji już na etapie życia płodowego. U dzieci z chorobą hemolityczną najczęściej dochodzi do rozwoju ciężkiej niedokrwistości (anemii). Dziecko może mieć blady odcień skóry, powiększone narządy wewnętrzne (wątrobę i śledzionę), a także problemy z oddychaniem. Do powiększenia narządów dochodzi, ponieważ w wyniku niedostatecznej ilości czerwonych krwinek, organizm dziecka wzmaga ich produkcję nie tylko w szpiku kostnym, lecz także w wątrobie i śledzionie. Konflikt serologiczny nieco rzadziej wywołuje objawy, takie jak: ciężka żółtaczka hemolityczna – w wyniku niszczenia krwinek czerwonych wytwarza się bilirubina. Bez odpowiednich kroków może dojść do znacznego podniesienia stężenia bilirubiny, co prowadzi nawet do uszkodzenia mózgu dziecka będącego przyczyną niedorozwoju umysłowego, niedosłuchu czy porażenia mózgowego;uogólniony obrzęk płodu – nienarodzone dziecko może mieć obrzęk skóry i tkanki podskórnej, niekiedy pojawiają się wybroczyny. Dzieje się tak, ponieważ narastające niedotlenienie, które wynika z niedostatecznej ilości krwinek, sprawia, że naczynia krwionośne zaczynają przepuszczać wodę. W jamie brzusznej dziecka gromadzi się płyn, a serce stopniowo staje się niewydolne. Ta postać konfliktu serologicznego uznawana jest za najcięższą i może prowadzić do śmierci dziecka jeszcze w łonie matki. Jak zdiagnozować konflikt serologiczny – tabela, kalkulator, badania Niezgodność serologiczna dotyczy szacunkowo zaledwie 3 na 1000 kobiet w ciąży. Konflikt serologiczny nie występuje, jeśli matka ma Rh+, a ojciec Rh– czy Rh+, dlatego w takich przypadkach nie ma konieczności sprawdzania, czy tabela poszczególnych kombinacji wskazuje na ryzyko. Jeśli rodzice chcą wiedzieć, czy konflikt serologiczny może dotyczyć ich dziecka, kalkulator wskazujący prawdopodobieństwo grupy krwi nie ma żadnego zastosowania. Znając grupę krwi matki i ojca, możemy jedynie stwierdzić niezgodność, a do diagnozy konfliktu służą inne badania. Jak sprawdzić, kiedy występuje konflikt serologiczny? Podstawowym badaniem wykonywanym w ciąży jest oznaczenie przeciwciał anty-D, co określa się jako odczyn Coombsa. Jeśli przeciwciała nie zostały wytworzone, kobieta w trakcie trwania ciąży oraz tuż po porodzie otrzymuje immunoglobulinę anty-D (o ile dziecko jest Rh+), która ma zapobiegać wytwarzaniu się wspomnianych przeciwciał. Takie działanie stosuje się jako profilaktykę konfliktu serologicznego w następnej ciąży. Jeśli natomiast w trakcie ciąży stwierdzi się obecność niebezpiecznych przeciwciał, konieczne jest przeprowadzanie badań mierzących ich poziom co cztery tygodnie. Jeśli poziom przeciwciał przeciwkrwinkowych jest wysoki lub gdy podczas badania ultrasonograficznego (USG) podejrzewa się chorobę hemolityczną u dziecka, konieczne może okazać się wykonanie dodatkowych badań, takich jak amniopunkcja lub kordocenteza. Konflikt serologiczny – profilaktyka i leczenie Najistotniejsza w przypadku ciąży u kobiet z grupą krwi Rh (–) jest profilaktyka. Szacuje się, że podanie immunoglobuliny anty-D w okresie ciąży oraz tuż po porodzie jest skuteczne nawet w 99% przypadków. W Polsce najczęściej praktykuje się podanie immunoglobuliny w ciągu 72 godzin po porodzie. Warunkiem jest brak stwierdzenia obecności przeciwciała w badaniach diagnostycznych. Związek podaje się ją także kobietom, które mają grupę krwi Rh minus oraz przebyły poronienie, ciążę pozamaciczną, krwotok w trakcie ciąży lub inwazyjne badanie. W przypadku, gdy u płodu stwierdza się objawy choroby hemolitycznej, konieczne może okazać się wewnątrzmaciczne przetaczanie krwi. Za pomocą transfuzji dziecko otrzymuje krew pozbawioną antygenu D, która nie inicjuje wytwarzania przeciwciał przez organizm matki. Po narodzinach konflikt serologiczny jest leczony w zależności od stopnia rozwoju choroby.
Hiperprolaktynemia może i bardzo często hamuje owulację, stąd brak możliwości zajścia w ciążę. Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych użytkowników. Czy przez tak wysoki poziom prolaktyny mogę kiedyś mieć poważne problemy z zajściem w ciążę? – odpowiada Lek. Aleksandra Witkowska.
Konflikt serologiczny a druga ciąża – to bez wątpienia kwestia, która trapi wielu rodziców, mających w planach kolejne potomstwo. Z czego wynika większe zagrożenie przy drugim dziecku w związku z niezgodnością krwi? Jakie są metody zapobiegania tego typu problemom? Chociaż konflikt serologiczny w ciąży zdarza się stosunkowo rzadko (dotyczy dziś mniej niż pół procenta wszystkich ciąż) to nadal wywołuje spore zamieszanie i duży niepokój. Dotyczy najczęściej sytuacji, w której krew płodu i krew matki wykazują inny czynnik, tzn. u ciężarnej brak jest antygenu D w erytrocytach, zaś dziecko ten antygen posiada. Gdy krew płodu (Rh+) trafi do krwi matki (Rh-), wówczas zostaje potraktowana jak zagrożenie. W ramach obrony przed nim układ immunologiczny kobiety rozpoczyna wydzielanie przeciwciał, te z kolei niszczą erytrocyty z antygenem D. Jak powstaje konflikt serologiczny Aby nastąpił konflikt serologiczny, musi wcześniej dość do przedostania się krwi dziecka do krwiobiegu matki. Sytuację taką stwarzają tzw. mikroprzecieki płodowo-matczyne, jednak zwykle krwi takiej jest zbyt mało. Konfliktowi serologicznemu sprzyja więc każda operacja ginekologiczna, krwawienie, przetaczanie krwi, poronienie czy odklejanie się łożyska. W znacznej większości wszystkich przypadków do kontaktu obu krwi dochodzi jednak dopiero w momencie porodu. Przeciwciała nie mają już jednak wystarczająco dużo czasu na zaatakowanie (zwykle potrzebne jest na to kilka dni). Dziecko rodzi się więc zupełnie zdrowe. Gorzej sprawa wygląda przy ewentualnej, następnej ciąży, ponieważ wydzielone przy pierwszym porodzie przeciwciała pozostają w kobiecym krwiobiegu i poprzez pamięć immunizacyjną mogą stać się groźniejsze w przyszłości. Konflikt serologiczny a drugie dziecko Można powiedzieć, że w pierwszej ciąży dochodzi z reguły do swego rodzaju uczulenia się organizmu matki na obcy antygen płodu. Konflikt serologiczny w drugiej ciąży sprawia, że przeciwciała mogą od razu po wytworzeniu łożyska dostać się do krwi dziecka i doprowadzić do hemolizy, czyli rozpadnięcia się jego krwinek czerwonych (erytrocytów). Płód staje się wskutek tego coraz bardziej niedotleniony, następuje także niedokrwistość. Aby jej zaradzić, wzrasta produkcja krwinek w narządach wewnętrznych, które przez to z kolei niebezpiecznie zwiększają swoje rozmiary. Ostatecznie dochodzi do bardzo silnych obrzęków, zarówno skóry, tkanek, jak i narządów (także serca i mózgu), co w ostateczności może skończyć się poronieniem w trakcie ciąży lub śmiercią noworodka zaraz po jego przyjściu na świat. Konflikt serologiczny a drugie dziecko – to właśnie jedna z największych wątpliwości partnerów, których grupy krwi różnią się czynnikiem Rh (antygenem D) i którzy po pierwszej ciąży planują kolejne. Świadomość tego, że tym razem konflikt serologiczny może spowodować większe niebezpieczeństwo, powoduje często duży strach i w ostateczności odwlekanie planów prokreacyjnych. Jak podkreślają lekarze, dzisiejsze możliwości profilaktyki śródciążowej sprawiają, że konflikt serologiczny w drugiej ciąży przestaje być problemem. Coraz rzadsze są przypadki, by w ogóle do niego doszło. Niezbędne są tu jednak badania i stała kontrola specjalistyczna już podczas pierwszej ciąży. Jeśli kobieta posiada krew Rh-, przeprowadza się u niej test wykrywający przeciwciała, a w okolicach 28. tygodnia podaje immunoglobulinę anty D. Kolejna dawka przypada na pierwsze 3 doby po porodzie. W ten sposób układ immunologiczny matki zostaje powstrzymany przed produkcją przeciwciał. Dzięki temu istnieje niemal 98% szans, że konflikt serologiczny w kolejnej ciąży w ogóle nie zaistnieje.
Podczas współżycia istnieje duże ryzyko zakażenia wirusem HPV. Ryzyko zmniejsza prezerwatywa. Ciążę może Pani planować, ale radzę przedtem skonsultować się z lekarzem. Nie do przewidzenia jest, jak długo ten wirus będzie utrzymywała się u Pani partnera, nie wykluczone, że do końca życia. Pamiętaj, że odpowiedź naszego
Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 09:30, data aktualizacji: 08:55 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 9 minut Konflikt serologiczny jest chorobą płodu, a później noworodka, całkowicie bezobjawową u matki. Czynnikiem, który prowadzi do zaistnienia konfliktu serologicznego jest niezgodność serologiczna, polegająca na braku we krwi kobiety ciężarnej antygenów krwinkowych (popularnie oznaczanych jako czynnik Rh-ujemny), które stwierdza się u ojca dziecka (Rh-dodatni). Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Czym jest konflikt serologiczny? Komu grozi konflikt serologiczny? Rodzaje konfliktu serologicznego i objawy Jak często pojawia się konflikt serologiczny? Konflikt serologiczny - rozpoznanie Konflikt serologiczny - leczenie Konflikt serologiczny – powikłania Profilaktyka konfliktu serologicznego Czym jest konflikt serologiczny? Do konfliktu serologicznego dochodzi w momencie kontaktu krwi dziecka Rh-dodatniego (gdy dziecko dziedziczy po ojcu czynnik Rh-dodatni) z krwią matki Rh-ujemnej, co zwykle ma miejsce dopiero w momencie porodu. Po zetknięciu się krwi matki Rh-ujemnej z krwią dziecka Rh-dodatniego organizm kobiety zaczyna wytwarzać przeciwciała groźne dla rozwijającego się płodu (proces ten nazywa się immunizacją). W efekcie może dojść do ciężkiej choroby hemolitycznej u noworodków. Mówimy wtedy o przeciwciałach anty-D z układu Rh, które są najczęstszą, ale nie jedyną przyczyną konfliktu serologicznego. Do ich wytworzenia dochodzi bowiem tylko, gdy płód odziedziczy czynnik RhD po ojcu, czyli będzie to RhD dodatni, a w czasie porodu nastąpi przeciek krwi dziecka do krwi matki. Przeciwciała te mogą utrzymywać się przez całe życie kobiety, co sprawia, że przy następnej ciąży (nieważne kiedy by nie wystąpiła), oraz w przypadku obecności czynnika RhD może dojść do objawów konfliktu serologicznego. Przeciwciała mogą jednak powstać również w przypadku przetoczenia niezgodnej grupowo krwi lub korzystania przez wiele osób z tej samej igły. Ilość wystarczająca do wytworzenia pamięci immunologicznej to 0,2 ml. Jeśli układ inmunolgiczny przyszłej matki wytworzył już przeciwciała przeciw antygenom RhD, a dziecko w kolejnej ciąży ponownie odziedziczy od ojca czynnik RhD-dodatni, dochodzi do konfliktu serologicznego, który kończy się tzw. chorobą hemolityczną płodu. Wynika to z właściwości przeciwciał mogących przechodzić przez łożysko i atakować krwinki płodu, powodując wiele następstw, w tym: niszczenia krwinek czerwonych u płodu (przez co dochodzi do niedokrwistości), czy przewlekłego niedotlenienia płodu i uszkodzenia jego narządów i układów. Jednym z objawów choroby hemolitycznej płodu jest np. obrzęk płodu, który dostrzec można w badaniu USG. W najgorszym przypadku, z powodu konfliktu serologicznego, dojść może do zgonu wewnątrzmacicznego płodu lub urodzenia się noworodka niezdolnego do życia. Jeżeli masz jakieś pytania do ginekologa odnośnie konfliktu serologicznego, skorzystaj z konsultacji online za pośrednictwem portalu Wizyta odbędzie się bez konieczności wychodzenia z domu i wizyty w przychodni. Komu grozi konflikt serologiczny? Zdecydowana większość kobiet (85%) ma czynnik Rh-dodatni. 15 proc. kobiet - czynnik Rh-ujemny. Konflikt serologiczny może dotyczyć tylko kobiet z Rh-ujemnym (tzn. kobiet nieposiadających we krwi antygenu Rh). Można więc powiedzieć, że każda kobieta, która jest Rh-ujemna i ma dziecko z kimś, kto jest Rh-dodatni lub o nieznanym statusie Rh, jest zagrożona wystąpieniem konfliktu serologicznego. Jednak biorąc pod uwagę niski odsetek osób z grupami krwi z ujemnym Rh, nie zdarza się to często. Czynnik Rh jest dziedziczony (przekazywany z rodziców na dzieci przez geny). Jeśli matka dziecka ma Rh-ujemny, a ojciec dziecka ma Rh-dodatni, dziecko ma 50 procent lub więcej szans na otrzymanie krwi Rh-dodatniej. Proste badania krwi mogą wykazać, czy matka i ojciec dziecka mają Rh dodatni, czy Rh ujemny. Jeśli kobieta ma czynnik Rh ujemny, ryzyko wystąpienia problemów z konfliktem serologicznym jest wyższe, jeśli przed ciążą kobieta ta miała kontakt z krwią z dodatnim Rh. Mogło się to zdarzyć podczas: Wcześniejszej ciąży (zwykle podczas porodu). Przyszła matka mogła być również narażona na krew Rh-dodatnią, jeśli wystąpiło u niej krwawienie lub uraz brzucha (na przykład w wyniku wypadku samochodowego) podczas ciąży. Ciąży pozamacicznej, poronienia lub wywołania aborcja. (Ciąża pozamaciczna to ciąża, która rozpoczyna się poza macicą). Niewłaściwej transfuzji krwi lub przeszczepu komórek macierzystych krwi i szpiku. Zastrzyku lub nakłucia igłą bądź innym przedmiotem zawierającym krew Rh-dodatnią. Niektóre badania mogą również narazić kobietę na kontakt z krwią z dodatnim Rh. Przykłady obejmują amniopunkcję i biopsję kosmówki (CVS). Amniopunkcja to badanie, który kobieta może mieć podczas ciąży. Lekarz używa igły, aby usunąć niewielką ilość płynu z worka wokół dziecka. Płyn jest następnie badany z różnych powodów. Biopsja komórki to kolejne badanie, które również można wykonać w czasie ciąży. W tym badaniu lekarz przeprowadza cienką rurkę przez pochwę i szyjkę macicy do łożyska. Pobiera próbkę tkanki z łożyska za pomocą delikatnego odsysania. Próbka tkanki jest następnie badana. Jeśli po każdym z tych zdarzeń kobieta nie była leczona lekiem zapobiegającym przeciwciałom Rh (immunoglobuliną Rh), istnieje ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego podczas obecnej i przyszłych ciąż. Zobacz też: Co oznacza pulsowanie w brzuchu? Rodzaje konfliktu serologicznego i objawy Konflikt serologiczny występuje w trzech postaciach: 1. Ciężka żółtaczka hemolityczna – w pierwszej dobie życia dziecka pojawiają się pierwsze symptomy żółtaczki. Należy podjąć natychmiastowe kroki, aby nie doszło do przekroczenia stężenia bilirubiny we krwi, co w konsekwencji może uszkodzić mózg dziecka. Ta forma konfliktu serologicznego występuje dosyć rzadko. 2. Uogólniony obrzęk płodu – jest najcięższą formą konfliktu serologicznego, towarzyszy jej obrzęk skóry oraz tkanki podskórnej, mogą pojawić się również wybroczyny. Bardzo często dochodzi do śmierci dziecka wewnątrz macicy. Uogólniony obrzęk płodu spotykany jest coraz rzadziej, dzięki odpowiedniemu zapobieganiu. 3. Ciężki stopień anemii - to łagodna forma konfliktu serologicznego, która występuje częściej niż te wyżej wymienione. Symptomy, które występują są typowe dla anemii, dziecko jest blade oraz ma powiększoną śledzionę i wątrobę. Pojawiają się duszności (sapanie, wciąganie przestrzeni międzyżebrowych, ruch skrzydełek nosa podczas oddychania). Jak często pojawia się konflikt serologiczny? Kobiety w ciąży, które w tym okresie dbają o siebie i wykonują regularnie badanie ginekologiczne nie muszą się obawiać, że konflikt serologiczny przyniesie negatywne skutki. Obecnie szacuje się, że konflikt serologiczny występuje w około 20-24%, czyli co dziesiąta ciąża. Stanowi to dwa procent wszystkich ciąż. Konflikt serologiczny - rozpoznanie Kobiety w I trymestrze ciąży powinny mieć oznaczoną grupę krwi, czynnik Rh i ewentualnie poziom przeciwciał przed ciążą. Kobiety w ciąży, które mają grupę krwi Rh- powinny mieć powtórzone badanie przeciwciał w 28 tygodniu ciąży, aby można było stwierdzić czy nie doszło do serokonwersji (wytworzenie się przeciwciał przez organizm matki). Kobiety w ciąży, które mają zdiagnozowane przeciwciał przeciwko krwinkom płodu, muszą powtarzać badania w odstępach czterotygodniowych (28, 32, 36), aby ocenić poziom przeciwciał. Jeśli kobieta ma czynnik Rh-ujemny, jej partner również może zostać przebadany. Jeśli partner ma również czynnik Rh-ujemny, przyszła mama nie masz się czym martwić. Jeśli jednak u partnera wykryto czynnik Rh-dodatni, a u kobiety czynnik Rh-ujemny, lekarz będzie szukał następujących oznak konfliktu serologicznego. Oprócz tego ważne jest wykonywanie regularnego USG, aby można było wykluczyć objawy konfliktu serologicznego. Dzięki takiemu badaniu możemy wcześnie zdiagnozować zmiany i podjąć odpowiednie kroki. W pewnej grupie kobiet wykonuje się również nakłucie żyły pępowinowej i pobranie z niej krwi przy pomocy USG. Po pobraniu próbki krwi ocenia się czy obecność czynnika Rh oraz przeciwciał, które niszczą krwinki płodu. Jeżeli przy badaniu próbki krwi wynikiem będzie dodatni pośredni odczyn Coombsa to jest oznaką konfliktu serologicznego. Wyższy niż normalny poziom bilirubiny we krwi niemowlęcia jest oznaką konfliktu serologicznego. U donoszonego dziecka, które ma mniej niż 24 godziny, poziom bilirubiny powinien wynosić mniej niż 6,0 miligramów na decylitr. Również oznaki zniszczenia czerwonych krwinek we krwi niemowlęcia mogą wskazywać na konflikt serologiczny. Można to określić na podstawie kształtu i struktury czerwonych krwinek podczas badania pod mikroskopem. Wszelkie konieczne badania w ciąży możesz teraz wykonać za pośrednictwem platformy Skorzystaj z oferty zamieszczonej na portalu Przeczytaj też o choroba autoimmunologicznych: Niepotrzebne tragedie Konflikt serologiczny - leczenie Dostępnych jest kilka opcji leczenia u dziecka. W łagodnych przypadkach leczenie może nie być potrzebne. Jeśli konieczne jest leczenie, dziecku można podać lek zwany erytropoetyną i suplementami żelaza. Te zabiegi mogą skłonić organizm do wytwarzania czerwonych krwinek. Leczenie konfliktu serologicznego polega na usunięciu zbyt dużej ilości bilirubiny, która powstała podczas niszczenia erytrocytów (w tym celu stosuje się fototerapię, polegającą na trzymaniu dziecka w pobliżu lamp fluorescencyjnych, aby zmniejszyć stężenie bilirubiny we krwi). Procedury można powtarzać, dopóki z krwi dziecka nie zostaną usunięte przeciwciała i nadmiar bilirubiny. To, czy trzeba je powtórzyć, zależy od powagi stanu dziecka. Obniżenie poziomu bilirubiny we krwi jest ważne, ponieważ wysoki poziom tego związku może powodować uszkodzenie mózgu. Wysoki poziom bilirubiny często obserwuje się u niemowląt z niedokrwistością hemolityczną. Dzieje się tak, ponieważ związek ten tworzy się, gdy czerwone krwinki się rozpadają. Oprócz tego należy wyeliminować przeciwciała, które znajdują się we krwi, ponieważ przedostały się przez łożysko z krwi matki. Ponadto w leczeniu konfliktu serologicznego ważne jest, aby parametry morfologiczne były wyrównane. Podaje się również czerwone krwinki, które nie reagują na matczyne przeciwciała. W rzadkich przypadkach, jeśli konflikt serologiczny jest poważny, a dziecko jest w niebezpieczeństwie, dziecko może otrzymać specjalne transfuzje krwi zwane transfuzjami wymiennymi przed urodzeniem (transfuzje wewnątrzmaciczne płodu) lub po porodzie. Transfuzje wymienne zastępują krew dziecka krwią z krwinkami Rh-ujemnymi. Stabilizuje to poziom czerwonych krwinek i minimalizuje uszkodzenia spowodowane przeciwciałami Rh już w krwiobiegu dziecka. Czasem, gdy mamy do czynienia z ciężką anemią, a dziecko jest prawie w terminie, lekarz może wcześnie wywołać poród. Dzięki temu lekarz dziecka może od razu rozpocząć leczenie. Konflikt serologiczny – powikłania Ciężkie przypadki, w których nie można zapobiec skutkom konfliktu serologicznego, mogą prowadzić do poważnych powikłań. Powikłania te mogą obejmować: uszkodzenie mózgu dziecka, znane jako kernicterus (żółtaczka jąder podkorowych mózgu); nagromadzenie płynów lub obrzęk u dziecka; kłopoty z funkcjami umysłowymi, ruchem, słuchem i mową; drgawki; niedokrwistość; niewydolność serca. Może również nastąpić śmierć dziecka. Jednak konflikt serologiczny rzadko stanowi problem w krajach o dobrej opiece medycznej. Zobacz też: Niewydolność serca epidemią XXI wieku Profilaktyka konfliktu serologicznego Kobiety już na początku ciąży mają oznaczaną grupę krwi z czynnikiem Rh. Tego samego wymaga się od ojca dziecka, w przypadku gdy matka jest Rh-ujemna. Oznaczenie grup krwi pozwala na ocenę ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego i daje podstawy do późniejszej szczególnej opieki lekarskiej. Jeśli kobieta w ciąży może rozwinąć konflikt serologiczny, lekarze podają jej serię dwóch zastrzyków z immunoglobuliną anty–D podczas jej pierwszej ciąży. Kobieta otrzymuje wtedy: pierwszą dawkę około 28 tygodnia ciąży; drugą dawkę w ciągu 72 godzin od porodu. Immunoglobulina anty–D działa jak szczepionka i ma za zadanie zniszczyć krwinki płodu z Rh-dodatnim, które przedostały się do krążenia matki, zanim zostaną rozpoznane przez jej układ immunologiczny i zanim zostanie wytworzony mechanizm pamięci immunologicznej. Ma to zapobiec problemom w kolejnej ciąży i poważnym problemom zdrowotnym u noworodka. Po utworzeniu przeciwciał lek już nie pomoże. Dlatego kobieta, która ma krew Rh-ujemną, musi być leczona immunoglobuliną anty–D podczas każdej ciąży lub każdego innego zdarzenia, które pozwala jej krwi zmieszać się z krwią Rh-dodatnią. Immunoglobulina jest wstrzykiwana do mięśnia ramienia lub pośladka. Działania niepożądane mogą obejmować ból w miejscu wstrzyknięcia i niewielką gorączkę. Można ją również wstrzykiwać dożylnie. Kobieta może również otrzymać dawkę Immunoglobulina anty–D w przypadku poronienia, amniopunkcji lub krwawienia podczas ciąży. Jeśli lekarz stwierdzi, że u kobiety wykształciły się już przeciwciała Rh, jej ciąża będzie uważnie obserwowana, aby upewnić się, że te poziomy nie są zbyt wysokie. Wczesna opieka prenatalna może również pomóc w zapobieganiu niektórym problemom związanym z konfliktem serologicznym. Na przykład lekarz może wcześnie dowiedzieć się, czy kobieta jest zagrożona chorobą. Jeśli tak, to lekarz może dokładnie monitorować ciążę. Będzie obserwował oznaki niedokrwistości hemolitycznej u dziecka i wdroży odpowiednie leczenie w razie potrzeby. Obecnie w Polsce profilaktyka śródciążowa immunoglobuliną anty-D jest bezpłatna (28-32 tydzień ciąży). Zobacz również: Badania prenatalne – czy i kiedy warto je wykonać? [WYJAŚNIAMY] choroby płodu niezgodność serologiczna krew grupa krwi Konflikt serologiczny choroba hemolityczna noworodka ciąża wysokiego ryzyka ciąża Grupy krwi - charakterystyka, dziedziczenie, konflikt serologiczny [WYJAŚNIAMY] Krew jest płynną tkanką łączną i krąży w naczyniach krwionośnych. Nie można jednak powiedzieć, że każdy człowiek posiada tę samą krew. Krew każdego z nas jest... Monika Wasilonek Mam objawy COVID-19, jaki test wykonać? Antygenowy czy serologiczny? Najpewniej większość osób w okresie pandemii doświadczyła lub doświadczy objawów infekcji, zastanawiając się przy tym czy to czasami nie COVID-19. Niektóre... Redakacja Medonet Konflikt serologiczny - wszystko, co powinny wiedzieć kobiety w ciąży Prof. Marzena Dębska wyjaśnia, na czym polega konflikt serologiczny, kto jest najbardziej narażony i jak się go wykrywa. The Point Konflikt serologiczny - definicja, skutki i objawy Na temat konfliktu serologicznego, jego diagnostyki, ryzyka z nim związanego, a także możliwości profilaktyki rozmawiamy z Prof. dr hab. n. med. Mirosławem... Joanna Lewandowska Chlamydia Trachomatis - typy serologiczne. Jakie choroby może wywoływać Chlamydia Trachomatis? W obrębie tego gatunku wyodrębniono kilkanaście typów serologicznych. Konflikt serologiczny Konflikt serologiczny to choroba hemolityczna noworodka. Polega na występowaniu w czerwonych lub białych krwinkach płodu cech antygenowych nie stwierdzonych u... Krzysztof Rytlewski Termin "aborcja eugeniczna" służy manipulacji. Jak mówić o aborcji? [WYJAŚNIAMY] Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego niezgodności z konstytucją terminacji ciąży z powodu ciężkich i nieodwracalnych wad płodu lub nieuleczalnej... Magda Ważna Ciąża po 40 - o czym należy wiedzieć? Decyzja o ciąży to zawsze kwestia indywidualna, niektóre kobiety zwlekają z podjęciem decyzji o macierzyństwie ze względu na swój status majątkowy, na sytuację w... Magdalena Wawszczak Wywoływanie porodu Wywoływanie porodu to zabiegi mające na celu wywołanie akcji porodowej. Wykonuje się je w sytuacji, kiedy zagrożone jest zdrowie i życie dziecka, matki lub kiedy... Ciąża wysokiego ryzyka i dziecko ryzyka Ciążą wysokiego ryzyka nazywa się taką ciążę,w której występują czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia poronienia, przedwczesnego porodu,... Czesław Szmigiel
Przebieg badania mammograficznego. Lek. Aleksandra Witkowska Medycyna rodzinna , Warszawa. Bardzo niskie, ale jeśli jest owulacja to szansa jest. Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych użytkowników. Czy jest ryzyko zajścia w ciążę w wieku 53 lat? – odpowiada Paweł Żmuda-Trzebiatowski. Jakie są szanse na
Konflikt serologiczny może dotyczyć kobiet, które mają krew RH- i są w ciąży. Nieprawidłowość pojawia się na tle niezgodności w obrębie antygenów D układu Rh krwi matki i dziecka. Gdy układ odporności kobiety rozpozna obce antygeny na krwinkach, zaczyna wytwarzać przeciwciała, które przenikają przez łożysko i zaczynają niszczyć komórki krwi dziecka. Konsekwencje mogą być poważne. Na szczęście dziś konflikt serologiczny nie musi być groźny. Co to jest konfilkt serologiczny? Konflikt serologiczny to patologia. Jej istotą jest niezgodność antygenowa między matką a płodem, wskutek której w organizmie matki dochodzi do wytwarzania przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom płodowym. U podstaw zaistnienia konfliktu serologicznego, a zarazem jego najczęstszą przyczyną jest antygen D z układu Rhesus na krwinkach czerwonych. Do konfliktu grup krwi (konfliktu serologicznego) może dojść wówczas, gdy matka ma grupę Rh minus (czyli jej krwinki czerwone nie posiadają na powierzchni białka nazywanego antygenem RhD), a ojciec grupę Rh plus i dziecko po nim właśnie dziedziczy. Jakie są przyczyny konfliktu serologicznego? Każdy z nas ma określoną grupę krwi: A, B, AB lub 0. Dodatkowo u większości z nas, bo o około 85% populacji występuje tzw. antygen. Mają krew RH+. We krwi pozostałych 15 % osób czynnik Rh się nie pojawia - ich krew określa się jako RH–. Konflikt serologiczny dotyczy kobiet, które mają krew RH-. Na szczęście występuje on rzadko i dotyczy 2 na 1000 ciężarnych. Szacuje się, że konflikt ten dotyczy ok. 15 procent par, choć ujawnia się u 0,5 procent. Na czym polega konflikt serologiczny? Konflikt serologiczny nie grozi mamom, które mają krew RH+. Jeśli zaś krew ciężarnej to RH–, wszystko zależy od tego, jaki czynnik ma krew partnera. Jeśli także minus, nie dzieje się nic, ponieważ RH dziecka i matki są zgodne (dziecko po prostu dziedziczy RH–). Gorzej, jeśli matka ma krew RH–, a ojciec RH+, a dziecko odziedziczy czynnik RH po ojcu (następuje to w ponad połowie przypadków – 60%). Wówczas organizm kobiety postrzega dziecko jak ciało obce i atakuje je przeciwciałami – wytwarzane przez kobietę przeciwciała niszczą czerwone krwinki płodu. W konsekwencji zaistniały konflikt serologiczny może wywołać chorobę hemolityczną płodu lub noworodka. Musi minąć kilka dni, by organizm kobiety wytworzył przeciwciała wobec krwinek płodu, dlatego bardzo rzadko zdarza się, by dziecko z pierwszej ciąży było zagrożone. Ponieważ przeciwciała wytworzone podczas pierwszej ciąży długo pozostają w krwiobiegu matki, zagrożone są kolejne dzieci. Czy konflikt serologiczny jest niebezpieczny? Jeżeli krew płodu będzie miała kontakt z krwią matki, jej komórki odpornościowe wytworzą przeciwciała atakujące krwinki dziecka. W ciąży zawsze dochodzi do tak zwanych mikroprzecieków, jednak by wywołać reakcję ze strony organizmu kobiety, musi to być minimum 0,2 ml. Ponieważ łożysko jest barierą, dzieje się tak zwykle dopiero podczas porodu, poronienia, odklejenie się łożyska, krwotoku, zabiegów wewnątrzmacicznych czy badań prenatalnych. Jak przeciwdziałać konfliktowi serologicznemu? Bardzo ważne jest, by jak najszybciej ocenić stopień ryzyka pojawienia się konfliktu serologicznego i w razie potrzeby zastosować odpowiednią profilaktykę. Obowiązkowo każda ciężarna do ukończenia 3. trymestru ciąży powinna mieć oznaczoną grupę krwi, a także czynnik Rh. Innym badaniem jest tzw. odczyn Coombsa, które wykazuje, czy we krwi przyszłej mamy są obecne przeciwciała anty D. Gdy kobieta ma Rh-, bada się także poziom przeciwciał atakujących czerwone krwinki płodu. Jak postępować w przypadku wystąpienia konfliktu serologicznego? Kiedyś konflikt serologiczny był przyczyną silnej anemii, żółtaczki, a nawet obumarcia płodu. Dziś medycyna potrafi mu zapobiec, a i sobie z nim radzić. Co się dzieje, jeśli stwierdzono konflikt serologiczny? W przypadku wykrycia niebezpiecznych przeciwciał kobieta pozostaje pod opieką lekarską, a badanie na obecność przeciwciał powtarza się w każdym trymestrze ciąży oraz na miesiąc przed porodem. Dodatkowo przeprowadzane są badania USG. Najwłaściwszą metodą zapobiegania konfliktowi serologicznemu jest podanie pomiędzy 28. a 30. tygodniem ciąży pierwszej dawki immunoglobuliny anty-D kobietom, które nie wytworzyły przeciwciał anty-D oraz drugą do 72 godz. po porodzie. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia kobietom w ciąży zagrożonym konfliktem serologicznym powinno się podać specjalną szczepionkę, a obowiązkowo jest ona aplikowana tuż po porodzie. Ciężarnym o krwi Rh– podaje się w zastrzyku immunoglobulinę anty-D, co zapobiega powstaniu w jej organizmie groźnych dla dziecka przeciwciał, nie pozwala na zetknięcie się erytrocytów dziecka z układem odpornościowym matki (bo ten nie będzie aktywny). Od 1 stycznia 2018 r. w ramach świadczeń gwarantowanych podanie immunoglobuliny anty-RhD w czasie ciąży jest finansowane przez budżet państwa. Oznacza to, że każda pacjentka korzystająca z usług specjalistycznej opieki medycznej (poradnia K) afiliowanej w ramach powszechnej służby zdrowia ma prawo do bezpłatnego podania immunoglobuliny anty-D. Każda ciężarna, która należy do grupy obarczonej ryzykiem konfliktu serologicznego, powinna o tym porozmawiać ze swoim lekarzem prowadzącym. W ciągu wielu lat opracowano diagnostykę konfliktu serologicznego, która umożliwia jego wczesne rozpoznanie. Coraz popularniejsze stają się nieinwazyjne metody diagnostyczne, są one bowiem bezpieczne dla matki i dziecka. Bardzo istotne jest więc objęcie kobiety ciężarnej zagrożonej konfliktem właściwą opieką specjalistyczną przy wdrożeniu skutecznych działań profilaktycznych” – mówi prof. dr hab. n. med. Romuald Dębski z Kliniki Ginekologii i Położnictwa CMKP w Warszawie. Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie refundacji immunoglobuliny anty-D w profilaktyce śródciążowej i poporodowej konfliktu serologicznego Rh(D) jest zgodne z rekomendacjami międzynarodowymi oraz polskimi zaleceniami dotyczącymi stosowania immunoglobuliny anty-D, zatwierdzonymi przez krajowych konsultantów w dziedzinie położnictwa i ginekologii, transfuzjologii klinicznej oraz perinatologii. Poziom przeciwciał organizmie kobiety musi być pod stałą kontrolą. Gdy jest niski, badania powtarza się raz w miesiącu, ponieważ zagrożenie jest niewielkie. Jeśli jednak przeciwciał jest bardzo dużo, pojawia się zagrożenie życia dziecka, przeprowadza się interwencję lekarską: badania inwazyjne (np. amniounkcja), zakończenie ciąży przed czasem lub przeprowadza się transfuzję krwi u dziecka. Czym grozi niedopełnienie zaleceń? Zaniechania w kwestii konfliktu serologicznego może być brzemienne w skutki, mianowicie wiąże się z ryzykiem wystąpienia konfliktu serologicznego, czyli choroby hemolitycznej noworodka. Konsekwencją tego może być śmierć dzieckaw czasie ciąży lub po urodzeniu. Po jego przyjściu na świat może też wystąpić żółtaczka i anemia. Zmiany te mogą negatywnie wpłynąć na jego dalszy rozwój dziecka. Skutkiem konfliktu serologicznego mogą być też komplikacje zdrowotne u matki. Do lat 70. XX wieku choroba hemolityczna płodu i noworodka stanowiła istotną przyczynę umieralności okołoporodowej i zachorowalności noworodków. Była również przyczyną długotrwałej niepełnosprawności w późniejszym wieku. Do znaczącej redukcji patologii przyczyniło się wprowadzenie profilaktyki okołoporodowej oraz śródciążowej.
Ze względu na przewlekające się infekcje wydaje się, iż powinni Państwo udać się do lekarza rodzinnego, który zaordynuje Państwu najwłaściwsze i najskuteczniejsze leczenie. Należy bowiem pamiętać, iż plemniki dojrzewają około 3 miesiące. Wszelkie infekcje i stosowane leczenie w tym czasie ma wpływ na jakość nasienia. Konflikt serologiczny jest zjawiskiem, który budzi lęk wśród kobiet w ciąży. Czy faktycznie niesie za sobą poważne konsekwencje będące zagrożeniem zdrowia i życia płodu? Czy można się przed nimi ustrzec? Odpowiadamy. O konflikcie serologicznym mówi się wówczas, gdy organizm kobiety ciężarnej zaczyna produkować przeciwciała odpornościowe skierowane przeciwko antygenom krwinek czerwonych płodu (erytrocytów). Dotyczy to przypadku niezgodności antygenów, tj. kobieta ma grupę krwi Rh(-), a mężczyzna – grupę krwi Rh(+). O istnieniu ryzyka konfliktu serologicznego można dowiedzieć się już na początku – wykonując odpowiednie badania ok. 8 tygodnia ciąży. Konsekwencje konfliktu serologicznego Konflikt serologiczny może stanowić poważne zagrożenie dla jeszcze nienarodzonego dziecka. Przeciwciała produkowane przez organizm mamy zaczynają atakować czerwone krwinki płodu, czego skutkiem jest hemoliza krwi. Organizm płodu próbuje zwalczać takie ataki poprzez uruchomienie tzw. mechanizmu kompensacyjnego, który przyczynia się do wyrównania poziomu erytrocytów. Niestety taka forma obrony często nie jest wystarczająca, co może prowadzić do: postępującej niedokrwistości, uszkodzenia tkanek i narządów, przewlekłego niedokrwienia wewnątrzmacicznego. W skrajnych przypadkach może dojść do obrzęku płodu, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub narodzin dziecka niezdolnego do samodzielnego życia. Konflikt serologiczny w pierwszej ciąży to rzadkość, ale... Przypadki konfliktu serologicznego w pierwszej ciąży należą do rzadkości. Wynika to z faktu, iż produkcja przeciwciał przez organizm mamy rozpoczyna się w momencie „wymieszania się” jej krwi z krwią płodu. Chociaż w każdej ciąży dochodzi do przechodzenia komórek płodu przez łożysko, tzw. przeciek matczyno-płodowy jest nikły. Najczęściej utrzymuje się na niewielkim poziomie – nie przekracza objętości 0,1 ml, dlatego nie stanowi zagrożenia. W pierwszej ciąży zwiększenie przecieku może jednak nastąpić na skutek: poronienia, przedwczesnego odklejania łożyska, krwawień przedporodowych, diagnostycznych zabiegów wewnątrzmacicznych. Do znacznego wymieszania się krwi dochodzi natomiast już podczas samego porodu – na tym etapie przeciwciała nie są jednak w stanie zaatakować dziecka. To jednak oznacza, że w kolejnej ciąży należy jak najszybciej podjąć działania zmniejszające ryzyko wystąpienia skutków konfliktu serologicznego. Ponadto trzeba pamiętać, że konflikt serologiczny wcale nie musi być związany wyłącznie z erytrocytami, ale również z innymi komórkami. Dlatego również kobiety rodzące pierwszy raz mogą być zagrożone ryzykiem jego wystąpienia. Nieoceniona profilaktyka Jeszcze kilkadziesiąt lat temu niezgodność antygenów stanowiła poważne zagrożenie dla zdrowia i życia nienarodzonego dziecka. Obecnie medycyna bardzo dobrze radzi sobie z konfliktem serologicznym. Wprowadzenie profilaktyki śródciążowej pozwoliło na zmniejszenie częstości występowania konfliktu serologicznego – niegdyś było to aż 0,5-1,5% przypadków, obecnie jest dużo mniej. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, każda ciężarna powinna wykonać oznaczenie grupy krwi z oznaczeniem przeciwciał odpornościowych – najlepiej ok. 8. tygodnia ciąży. Kobiety, u których badanie potwierdziło grupę Rh(-) powinny zostać poddane specjalistycznej opiece śródciążowej. Chodzi przede wszystkim o powtarzanie oznaczeń przeciwciał odpornościowych – o ile nie ma podstaw do wcześniejszego badania, można je wykonać dopiero ok. 28. tygodnia ciąży. Istotnym elementem profilaktyki śródciążowej jest także podanie immunoglobuliny anty-D. Pierwszą dawkę należy przyjąć ok. 28. tygodnia ciąży, a drugą – ok. 34. tygodnia ciąży. Obie dawki są aktualnie dostępne bezpłatnie – finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jeżeli dopiero wykonałaś test i spodziewasz się dziecka, pamiętaj o wykonaniu badania grupy krwi wraz z oznaczeniem przeciwciał odpornościowych – najlepiej ok. 8. tygodnia ciąży. Niech grupę krwi pozna także ojciec dziecka – dzięki temu z jeszcze większym prawdopodobieństwem będzie można oszacować ryzyko konfliktu serologicznego. . 746 361 452 479 675 467 145 79

czy konflikt serologiczny utrudnia zajście w ciążę